
Nga romani që shpiku “Big Brother-in” dhe formati i parë televiziv në Hollandë. Si ka ndikuar dhe ndryshuar sot ky term në shoqëri!

“Big Brother” është një nga formatet më të njohura televizive në botë, por pak e dinë që koncepti i tij buron nga një libër i famshëm.
Ideja e kamerave që ndjekin çdo lëvizje të një grupi njerëzish në një hapësirë të mbyllur nuk është produkt i thjeshtë i imagjinatës televizive, por ka rrënjë në një klasik të letërsisë botërore.
Në vitin 1949, shkrimtari anglez George Orwell publikoi romanin distopik “1984”, një histori tronditëse mbi kontrollin totalitar dhe humbjen e privatësisë. Në libër, termi “Big Brother” i referohet një figure të fuqishme që përfaqëson një regjim të gjithanshëm të survejimit. Slogani i famshëm “Big Brother is watching you” simbolizon një shoqëri ku çdo hap i qytetarëve monitorohet dhe kontrollohet nga kamerat dhe autoritetet.
Ky koncept ndikoi më vonë krijuesin hollandez John de Mol, i cili e zhvilloi idenë në një format televiziv unik. Në vitin 1999, “Big Brother” debutoi në Holandë dhe revolucionarizoi realitetin televiziv duke sjellë njerëz të zakonshëm në qendër të vëmendjes së kamerave, të ndjekur nga miliona shikues në kohë reale.
Në librin “1984”, kamerat dhe ekranet janë mjeti kryesor për të mbajtur nën kontroll qytetarët. Po ashtu, në reality show-n “Big Brother”, banorët jetojnë në një shtëpi të mbushur me kamera, duke iu nënshtruar një forme moderne të survejimit, por këtë herë për qëllime argëtimi.
Dallimi kryesor është që në roman survejimi është i frikshëm dhe i detyrueshëm, ndërsa në formatin televiziv, banorët hyjnë me dëshirë dhe garojnë për çmime të mëdha monetare.
Formati i “Big Brother-it” u bë një sensacion global sepse shfrytëzoi kuriozitetin njerëzor për të parë jetën e të tjerëve. Ai krijoi një lidhje të drejtpërdrejtë mes shikuesve dhe banorëve, duke i lejuar audiencës të bëhej pjesë e spektaklit përmes votimeve dhe komenteve.
Megjithatë, shumë kritikë kanë ngritur pyetje mbi ndikimin e këtij formati në privatësinë dhe etikën, duke argumentuar se ai normalizon konceptin e survejimit masiv.
Edhe pse “Big Brother” i televizionit ka një natyrë argëtuese, lidhja e tij me librin “1984” na kujton se konceptet e fuqishme të letërsisë mund të gjejnë mënyra të reja për t’u shfaqur në kulturën moderne.
George Orwell nuk mund ta kishte parashikuar se termi i tij do të shndërrohej në një fenomen global televiziv, por mesazhi i tij mbi privatësinë dhe lirinë mbetet po aq aktual sot.
Nga faqet e një libri distopik tek ekranet tona, “Big Brother” mbetet një simbol i fuqishëm i ndryshimeve teknologjike dhe sociale. Kjo lidhje mes letërsisë dhe televizionit tregon se si idetë e mëdha mund të transformohen dhe të ndikojnë në breza të tërë.
Nëse nuk e keni lexuar ende “1984”, ndoshta është koha e duhur për ta shtuar në listën tuaj të leximit!
Çfarë është Big Brother sot?
Big Brother sot është një programacion televiziv që ka bërë shumë bujë, me shumë ndjekës që arrin të kontrollojë pothuajse të gjithë kohën dhe emocionet e shumë njerëzve. Madje ka bërë aq shumë tifoz dhe simpatizues sa që me orë të tëra qëndrojnë të fiksuar në ekranet e TV apo edhe në rrjetet sociale me klikime dhe like.
Sot e dimë se survejimi masiv është bërë shumë i aksesueshëm nëpërmjet zhvillimit të teknologjisë, si asaj vizuale apo zanore duke e bërë të mundur këtë me anë të kamerave ose me anë të aparateve të përgjimit të cilët janë futur në përdorim të përditshëm dhe që ne i mbajmë rreth e qark. P.sh. nëpërmjet internetit, televizorit, kompjuterit, celularit, kamerave që gjenden jashtë në qytet në rrugë ne survejohemi çdo ditë.
Ne jetojmë në një kohë të survejimit elektronik që ka të mirat edhe të këqijat e veta. Edhe Big Brother është një programacion televiziv i ndërtuar në këtë mënyrë ku disa individ futen në një ambient të improvizuar si një shtëpi për një periudhë kohore të caktuar, zakonisht tre muaj dhe atje ata survejohen nga kamerat dhe të gjitha aparatet e dëgjimit.
Në fillim ky ishte një koncept shumë i vështirë për tu pranuar, madje ishte një turp dhe i dënuar nga shoqëria e emancipuar, por dalëngadalë sot kjo është bërë diçka normale, trendi, që po promovohet kudo sidomos me programacionin “Big Brother”.
Çështja tjetër është se personat që janë brenda në “Big Brother” bëjnë një lojë. Ata inskenojnë dhe loja e tyre ka për qëllim që dikush duhet të fitojë dhe sipas regjisë lojtarët duhet të intrigojnë situata, skena, vetëm ose në grupimet e tyre, patjetër për tu nominuar dhe për të fituar në fund, por personat nga jashtë që i shikojnë mendojnë se këto janë gjëra reale dhe ai që po i shikon me indiferencë apo me kërshëri patjetër edhe pa kuptuar futet brenda një loje psikologjike, dhe manipulohet emocionalisht.
Diçka tjetër në të cilën “Big Brother” ndikon në mentalitetin e turmës është se këta persona, aq më tepër kur mendohet se janë persona vip, njerëz të dalluar të shoqërisë, me performancën e tyre ndikojnë në shoqëri dhe bëhen shembuj imitimi.
Njerëzit fillojnë të ndikohen nga ajo çfarë shikojnë dhe dëgjojnë dhe i imitojnë ata njësoj si majmuni, në veshje, modele flokësh, gjeste, fjalë edhe në mënyrën e jetesës dhe po ashtu "vesi i lojtarit" bëhet pasioni i shoqërisë./Alfapress.al
ide
top
receta Alfa
TRENDING 
shërbime
- POLICIA129
- POLICIA RRUGORE126
- URGJENCA112
- ZJARRFIKESJA128