Lajme flash
Miliarda euro pas “paqes” Ukrainë-Rusi/ Analiza: A po bën Trump pazar me oligarkët?
16 Dhjetor 2025, 22:51 / BOTA
Nga Federico Fubini – Corriere.it
Në disa arsyetime të qeverisë amerikane po fillojnë të profilizohen disa nga kthesat më të fundit diplomatike të Amerikës së Donald Trump në marrëdhëniet me Rusinë.
Dy prej tyre janë veçanërisht domethënëse: menaxhimi i sanksioneve ndaj naftës dhe hapja e Shteteve të Bashkuara ndaj njohjes për Rusinë të disa territoreve ukrainase të marra me forcë gjatë këtyre viteve.
Në të dyja këto fronte, interesat e një numri investitorësh të mëdhenj amerikanë, në bashkëpunim të ngushtë me Shtëpinë e Bardhë dhe në koordinim me Kremlinin, po bëhen gjithnjë e më të dukshme. Kështu, në prapaskenë të negociatave për luftën, po merr formë një sistem oligarkik biznesi, në të cilin Amerika trumpiane duket se frymëzohet pothuajse drejtpërdrejt nga modeli rus.
Le t’i shqyrtojmë këto dy zhvillime, një nga një. Shitja e Lukoil-it (dhe e vendburimeve). Shenja se diçka po ndodh në biznesin mes rusëve dhe amerikanëve, jo vetëm në politikë, erdhi në fund të javës së kaluar me një njoftim të mbajtur sa më diskret që ishte e mundur. Për herë të dytë, administrata Trump ka shtyrë afatin për shitjen e aktiviteteve të huaja të grupit privat rus Lukoil, nga 13 dhjetori në 17 janar. Afati i parë ishte caktuar në tetor, më 21 nëntor, por u shty në momentin e fundit.
Ajo që është në lojë është gjithçka tjetër veçse e parëndësishme. Përveç disa zyrave të tregtimit në Zvicër dhe Singapor, Lukoil zotëron pjesëmarrje të rëndësishme në vendburime të mëdha nafte në Irak (West Qurna 2), Kazakistan, Uzbekistan dhe Meksikë, si edhe një rafineri në Bullgari dhe një rrjet shpërndarjeje në Finlandë, ndër prona të tjera. Vlera e tregut e këtij portofoli vlerësohet rreth 22 miliardë dollarë, në kushte normale.
Çmimet e ulëta të pronave
Por këto nuk janë aspak kushte normale. Sistemi i sanksioneve amerikane e detyron në praktikë Lukoil-in të shesë aktivitetet e tij jashtë Rusisë brenda afateve shumë të ngushta, dhe mungesa e kohës e detyron grupin të pranojë oferta me çmime shumë më të ulëta se vlera reale.
Aktive me vlerë 22 miliardë dollarë mund të kalojnë në duar të tjera për shuma shumë më të vogla: në thelb, një lloj shpronësimi lufte, i ngjashëm me atë që Kremlini u imponoi kompanive perëndimore që u larguan nga Rusia në vitin 2022. Nga rrjeti i restoranteve McDonald’s, te impiantet e Volkswagen-it, deri te markat e birrës nën ombrellën e InBev, pronat e amerikanëve dhe evropianëve u transferuan me forcë te oligarkë të favorizuar nga Kremlini për gjysmën ose edhe më pak të vlerës së tyre reale.
Sot, diçka e ngjashme po ndodh në drejtim të kundërt. Një sërë grupesh të mëdha amerikane – dhe jo vetëm – të gjitha me lidhje të forta me Shtëpinë e Bardhë të Trump-it, po sillen rreth “prenë” së pronave të huaja të Lukoil-it. Mes pretenduesve janë gjigantët amerikanë të energjisë, në radhë të parë Exxon Mobil dhe Chevron, por edhe grupi energjetik MOL, kampion kombëtar në Hungarinë e Viktor Orbánit, i cili mban njëkohësisht rolin e aleatit të ngushtë si të Trump-it ashtu edhe të Vladimir Putinit.
Një kthesë e rëndësishme erdhi rreth dy javë më parë me një darkë mes vetë Trump-it dhe David Rubenstein, themelues dhe drejtor ekzekutiv i fondit gjigant amerikan të private equity Carlyle. Rubenstein, i cili ka punuar në administratën demokrate të Jimmy Carter-it, por që prej kohësh kultivon marrëdhënie të ngushta me liderët republikanë përmes Carlyle, ka shprehur interes për pronat e Lukoil-it. Prandaj duket shumë e mundshme që Trump të ketë “ndalur orët” e shitjes për t’i dhënë kohë Carlyle-it të përgatisë ofertën e vet.
Pak rëndësi ka fakti që konfliktet e interesit janë të dukshme kudo: përveçse investitor, Rubenstein është edhe një komentator me ndikim i politikës dhe ekonomisë amerikane për Bloomberg. Por tashmë marrëdhëniet oligarkike “në stilin rus” duket se po mbizotërojnë gjithnjë e më shumë në botën e biznesit rreth Donald Trump-it.
Centrali bërthamor i Zaporizhzhias dhe qendrat e të dhënave në SHBA
E njëjta logjikë vlen edhe për një tjetër çështje, atë të centralit bërthamor të Zaporizhzhias. Aktualisht ai ndodhet nën kontrollin e ushtrisë pushtuese ruse, me një ndarje të prodhimit të energjisë elektrike 50 për qind me pjesën e lirë të Ukrainës. Të dërguarit e Trump-it, Steven Witkoff dhe Jared Kushner, i kanë sinjalizuar tashmë Putinit se administrata amerikane do të ishte e gatshme të njohë zyrtarisht sovranitetin e Moskës mbi pjesën e pushtuar të Zaporizhzhias, përfshirë edhe centralin bërthamor. Kjo do të përbënte një shkëputje radikale nga një shekull doktrinë e politikës së jashtme amerikane, e cila refuzon të njohë territoret e rrëmbyera me forcë nga shtetet e tjera.
Por në rastin e Zaporizhzhias duket se ekziston një arsye biznesi: po studiohet ndërtimi i një qendre amerikane të të dhënave për inteligjencën artificiale në pjesën nën kontroll rus të zonës, e furnizuar pikërisht nga energjia elektrike me kosto të ulët e centralit. Dhe për këtë arsye, Amerika sot duket e gatshme të varrosë parimet që vetë ajo kontribuoi të vendoste për krijimin e Kombeve të Bashkuara tetëdhjetë vjet më parë.
Po ndodh...
83 mandatet nuk janë imunitet për shokët dhe shoqet e Ramës
Nga Gentian Gaba
ide
top
TRENDING 
shërbime
- POLICIA129
- POLICIA RRUGORE126
- URGJENCA112
- ZJARRFIKESJA128