Nga “rrëmbimi” i Mona Lisës te grabitja spektakolare e xhevahireve mbretërore, lista e vjedhjeve historike në Muzeun e Luvrit

Muzeu i Luvrit nuk është vetëm muzeu më i njohur në botë është gjithashtu një pasqyrë e historisë dhe kulturës evropiane, ku shkëlqimi i artit ndriçon, por nuk mund të fshehë hijet e krimit.

Pas piramidave prej xhami dhe radhëve të gjata të vizitorëve, ish-rezidenca e mbretërve francezë ka njohur jo pak herë kërcënimin dhe pasojat e vjedhjeve.

Nga piktori italian që vodhi “Mona Lizën” në vitin 1911, deri te grabitja spektakolare e bizhuterive mbretërore në vitin 2025, Luvri mbetet një vend ku madhështia përballet herë pas here me dobësinë njerëzore.

Disa vite përpara famëkeqes vjedhje të “Mona Lizës”, Luvri ishte përfshirë në një skandal më të vogël.. Në vitet 1906 dhe 1907, dy koka guri iberike u zhdukën nga koleksionet.

Autori, Honoré-Joseph Géry-Pieret, ishte i njohur në qarqet artistike të Parisit dhe kishte lidhje me poetin Guillaume Apollinaire dhe një të ri ende të panjohur, Pablo Picasso.

Skulpturat u kthyen vetëm më 1911, pas zhdukjes së “Gioconda-s”, kur hetimet çuan autoritetet të zbulojnë edhe vjedhjet e mëparshme, një paralajmërim se siguria e muzeut nuk ishte aq e padepërtueshme sa mendohej.

Më 21 gusht 1911, tekniku italian Vincenzo Peruggia, një ish-punonjës i muzeut, hoqi pikturën e Leonardo da Vinçit nga kuadri dhe doli me të nga dera e pasme.

Për dy vite, “Mona Liza” ishte zhdukur. Parisi ishte në panik, gazetat shpërndanin teori konspirative dhe reputacioni i veprës u rrit në mënyrë të jashtëzakonshme.

Piktura u gjet në Firence më 1913, kur Peruggia u përpoq ta shiste te një tregtar arti. U kthye në Luvër si një yll, pasi mungesa e saj e kishte shndërruar në legjendë.

Në vitin 1966, bizhuteri antike që ktheheshin nga ekspozim në SHBA u zhdukën gjatë rrugës, për t’u gjetur më vonë në një qese pazari në Nju Jork dhe për t’u kthyer në Paris.

Në vitin 1976, një pikturë flamande u vodh në janar, dhe një shpatë e dekoruar e mbretit Charles X u zhduk në dhjetor, përmes skelave të punimeve. Shpata nuk u gjet kurrë, një mister i pazgjidhur i muzeut.

Në vitin 1983, dy pjesë të një parzmoreje të shekullit XVI u zhdukën nga ekspozita. Rasti u harrua për dekada, derisa në vitin 2021 objektet u gjetën dhe iu kthyen Luvrit.

Në korrik 1990, në vetëm pak javë, ndodhën tri vjedhje gjatë orarit të punës: një pikturë e vogël e Renoir u hoq nga kuadri dhe u zhduk; 12 bizhuteri romake u vodhën, si dhe objekte të tjera më të vogla.

Pesë prej tyre u rikuperuan, por dëmi në imazh ishte i ndjeshëm. Pas kësaj, muzeu nisi të instalonte kamera dhe sisteme moderne sigurie.

Më 3 maj 1998, piktura “Le chemin de Sèvres” e Jean-Baptiste-Camille Corot u zhduk në heshtje nga muri i ekspozitës. Mungesa e saj u konstatua vetëm të nesërmen.

Megjithë hetimet e gjera, ajo mbetet e zhdukur, një nga të paktat vepra të mëdha arti që nuk janë rikuperuar kurrë.

Gjatë pushtimit nazist (1940–1944), Luvri shmangu plaçkitjen falë një operacioni të jashtëzakonshëm evakuimi. Megjithatë, shumë vepra nga koleksione private që ishin të strehuara aty u sekuestruan nga nazistët.

Shumë prej tyre u kthyen në dekadat e fundit, falë proceseve ligjore dhe repatriimeve. Në vitin 2024, disa prej tyre iu dhuruan sërish Luvrit, një gjest simbolik drejt drejtësisë historike.

Edhe pse numri i vjedhjeve ra ndjeshëm pas vitit 2000, Luvri nuk u çlirua plotësisht nga kërcënimi. Kthimi i parzmoreve në 2021 rikujtoi se objektet e artit kanë shpesh rrugëtime të gjata dhe të befasishme.

Por askush nuk priste vjedhjen spektakolare që do të ndodhte katër vite më vonë. Mëngjesin e 19 tetorit 2025, katër persona hynë në Luvër duke përdorur vinç dhe sharrë elektrike.

Për më pak se shtatë minuta, ata çanë dy vitrina në Galerinë e Apolonit dhe vodhën 8–9 objekte: diadema, varëse dhe vathë nga koleksionet e mbretëreshave Maria-Amelia, Hortense, Maria-Luisa dhe perandoreshës Eugénie.

Grabitja, që dukej si skenar filmi, zbuloi dobësi në sistemin e sigurisë, pavarësisht investimeve milionëshe të viteve të fundit.

Një njësi speciale u krijua nga policia franceze, por deri, as objektet dhe as autorët nuk janë gjetur. Muzeu konfirmoi se objektet ishin të siguruara, por vlera e tyre historike konsiderohet “e paçmueshme”.

Po ndodh...

10:11 POLITIKË

Ilir Meta kërkon lirinë, mbahet sot seanca paraprake në GJKKO

10:04 AKTUALITET

E rëndë në Shijak, gjendet i pajetë një 61-vjeçar, dyshimet e para

09:57 RECETA ALFA

Qofte me patate dhe lulelakër nga zonja Albana

09:54 POLITIKË

Në gjyq për dosjen Veliaj, biznesmeni Elman Abule paraqitet në GJKKO

09:46 SHOWBIZ

Kanye West e akuzoi për inskenimin e grabitjes në Paris, Kim Kardashian: Ishte një thikë në zemër

09:26 SPORT

Shqipëria drejt SHBA, sot mëson rivalët e mundshëm të Botërorit. Çfarë duhet të dini para shortit

09:20 AKTUALITET

Qarkullonin më armë dhe lëndë narkotike në makinë, në pranga dy të rinjtë në Tiranë, njëri prej tyre me precedent të mëparshëm për plagosje

09:13 AKTUALITET

Aksident i katërfishtë në rrugën Maqellarë-Peshkopi, dy të plagosur

08:47 POLITIKË

Shqipëria parashikon ngritjen e 20 qendrave të reja pritëse për emigrantët nga Siria, Libani e Gaza

08:40 BOTA

VIDEO/ Transportonte kokainë, SHBA bombardon anijen në Paqësor. Të paktën 4 të vdekur nga sulmi

08:33 EKONOMI&SOCIALE

Këmbimi valutor 5 dhjetor/ Me sa blihen e shiten sot monedhat e huaja

08:21 EKONOMI&SOCIALE

Shqipëria dhe Bosnja, me nivelin më të ulët të shpenzimeve për kërkim-zhvillim në Europë

08:18 BOTA

Shtëpi të përmbytura e njerëz të bllokuar në disa zona, mbyllet autostrada Athinë-Korint

08:13 AKTUALITET

Vranësira mesatare dhe reshje shiu të herëpashershme, parashikimi i motit për këtë të premte

Dua të lexoj më shumë lajme